Choć trądzik należy do najczęstszych chorób skórnych rozpoznawanych u nastolatków, coraz częściej zwraca się uwagę na jego występowanie wśród dorosłych. Chyba każdy z nas wie czym trądzik się objawia, ale zajrzyjmy do źródła problemu.
Trądzik może wynikać z kilku nakładających się na siebie czynników. Mogą być to uwarunkowania genetyczne, nieodpowiednia dieta, stres, zaburzenia hormonalne i wiele innych. W związku z tym leczenie powinno się odbywać na kilku płaszczyznach jednocześnie. Konieczne mogą się okazać: zmiana sposobu odżywiania, wybór odpowiedniej suplementacji, pielęgnacji skóry i aktywności fizycznej, a nawet psychoterapia w celu eliminacji stresu.
Istnieją składniki mineralne i witaminy, które odgrywają znaczącą rolę w leczeniu trądziku. Podstawą uzupełnienia tych składników w organizmie powinna być odpowiednio zbilansowana dieta. Często jednak stosowanie diety bogatej we wszystkie cenne dla skóry składniki jest naprawdę wymagające i niemożliwe do utrzymania przez cały czas. W takiej sytuacji warto dodatkowo wspomóc się suplementacją. Poniżej znajdziesz TOP 10 najczęściej stosowanych i najlepiej przebadanych suplementów na trądzik.
1.Kwasy tłuszczowe omega 3 (EPA i DHA)
Trądzik charakteryzuje się przewlekłym występowaniem stanów zapalnych skóry. Pojawienie się zmian trądzikowych wynika najczęściej ze stanu zapalnego, który toczy się w całym organizmie. Odpowiednia podaż EPA i DHA, należących do kwasów tłuszczowych z rodziny omega 3, działa przeciwzapalnie. Zmniejsza stan zapalny nie tylko w naczyniach krwionośnych, mięśniach czy stawach, ale również w komórkach skóry, doprowadzając do zmniejszenia występowania zmian trądzikowych.
Udowodniono, że niedobór omega 3 powoduje zagęszczenie łoju, przez co dochodzi do zaczopowania gruczołów łojowych w skórze i powstawania zaskórników. Nieprawidłowy odpływ łoju z mieszków włosowych stwarza idealne warunki do rozwoju bakterii.
Kwasy omega 3 możemy pozyskiwać z diety, z takich produktów jak tłuste ryby morskie (łosoś, makrela, śledzie), siemię lniane, nasiona chia, orzechy włoskie i olej lniany. Nawet jeżeli Twoja dieta obfituje w powyższe produkty, zalecałabym również suplementację kwasów omega 3 z dobrego jakościowo preparatu. Uzyskanie dawki terapeutycznej, która wpływa na wyciszenie stanu zapalnego i poprawę jakości skóry jest prawie niemożliwe z samej żywności.
Aktualnie najlepszym jakościowo preparatem z kwasami omega 3 na rynku jest płynny olej od Eqology [SPRAWDZAM]. Wskaźnik utlenienia kwasów w opisywanym preparacie wynosi około 3,7, co jest prawie 10-cio krotnie niższe niż zalecana maksymalna wartość tego wskaźnika (wskaźnik TOTOX nie powinien przekraczać 25). Im niższe utlenienie kwasów omega 3 w danym preparacie, tym lepsze działanie przeciwzapalne.
Zgodnie z najnowszymi zaleceniami, zapotrzebowanie na EPA i DHA wynosi łącznie 250 mg na dobę. Dawce tej odpowiada spożycie porcji tłustej ryby morskiej 1-2 razy w tygodniu. Mówi się jednak, że 250 mg może być niewystarczające do osiągnięcia celów terapeutycznych i najbardziej optymalna dawka w leczeniu trądziku to 2-4 g na dobę. Oznacza to, że wystarczą od 1 do 2 łyżek kwasów omega 3 Eqology na dobę, aby zauważyć efekty.
Przedawkowanie kwasów omega 3 jest trudne, ale zaleca się, aby nie przyjmować większych ilości niż 4 gramy dziennie. Nadmiar tych kwasów tłuszczowych może prowadzić do wzrostu stężenia cholesterolu LDL we krwi (tzw. “zły cholesterol”), a w konsekwencji do odkładania blaszki miażdżycowej w naczyniach krwionośnych.
Tak wyglądała moja skóra przed i po uzupełnieniu kwasów omega 3 w organizmie. Ja również stosuję ten preparat od Eqology [SPRAWDZAM].
2.Witamina D
Kolejnym składnikiem, którego deficyt w organizmie może zaostrzać trądzik jest witamina D. Odpowiednie stężenie tej witaminy w organizmie wpływa na redukcję wydzielania sebum, a co za tym idzie, zmniejsza powstawanie zmian trądzikowych. Wykazano również, że witamina D może hamować wzrost bakterii Propionibacterium acnes, która bierze udział w powstawaniu zmian trądzikowych.
Jako że uzupełnienie witaminy D wraz z dietą jest niemożliwe, niedobory tej witaminy stwierdzane są u ponad 90% Polaków. W związku z tym zaleca się suplementację tego składnika w dawce 2000 j.m. w sezonie jesienno-zimowym. Latem i wiosną możemy pobudzić syntezę skórną witaminy D poprzez promienie słoneczne. Moim zdaniem jednak lepiej nie polegać na polskiej pogodzie i suplementować 2000 j.m. przez cały rok. W ostrych stanach zapalnych, na przykład w otyłości, chorobach tarczycy, insulinooporności i trądziku zaleca się dawkę wyższą, zazwyczaj 4000 j.m.
Wybierając witaminę D, sięgnij po lek, a nie suplement (poproś o to farmaceutę). Będziesz mieć pewność, że tabletka zawiera dokładnie tyle substancji, ile producent opisał na opakowaniu.
3.Olej z wiesiołka i olej z ogórecznika
Olej z wiesiołka oraz olej z ogórecznika są jednym z najlepszych źródeł kwasu gammalinolenowego, w skrócie GLA. Należy on do kwasów tłuszczowych omega 6. Olej z wiesiołka, mimo że zawiera mniej kwasu GLA niż olej z ogórecznika, wykazuje wyższą aktywność biologiczną.
Kwas gammalinolenowy mniejsza stany zapalne, nawilża skórę od środka i poprawia jej elastyczność. Regularna suplementacja oleju z wiesiołka lub oleju z ogórecznika powoduje wzrost przeciwzapalnych mediatorów w naskórku, przez co łagodzi objawy przewlekłych chorób zapalnych, w tym trądziku.
Udowodniono, że poprzez doustną suplementację GLA można odwrócić większość uszkodzeń w obrębie bariery skórnej i inne zmiany spowodowane łuszczycą, egzemą, łojotokowym zapaleniem skóry czy trądzikiem.
Przed zakupem oleju z wiesiołka lub ogórecznika upewnij się, że sięgasz po taki, który był odpowiednio przechowywany. Wszystkie oleje powinny znajdować się w butelce z ciemnego szkła, z dala od promieni słonecznych.
4.Nikotynamid (witamina B3)
Witaminy z grupy B wykazują działanie antyoksydacyjne. “Wymiatają” z organizmu wolne rodniki, które powodują wzrost stresu oksydacyjnego i prowadzą do rozwoju chorób zapalnych, w tym trądziku. Wspomagają również wchłanianie cynku i redukują ropne zmiany zapalne.
Nikotynamid to substancja, która ma silne działanie przeciwzapalne i złuszczające, hamuje również wydzielanie sebum i rozwój bakterii odpowiedzialnych za powstawanie trądziku. Osoby z niedoborem nikotynamidu mają szorstką i suchą skórę, podatną na powstawanie przebarwień.
Nikotynamid od dawna stosowany jest przez lekarzy dermatologów w leczeniu trądziku, a dawka preparatu różni się w zależności od stopnia niedoboru.
5.Witamina B5 (kwas pantotenowy)
Wśród osób z niedoborem kwasu pantotenowego zauważyć można liczne owrzodzenia, zaburzenia w procesie rogowacenia naskórka i stany zapalne skóry.
Witamina B5 wchodzi w skład koenzymu A, wspomaga gojenie się ran i hamuje stany zapalne błon śluzowych. Ma szerokie spektrum działania na skórę.
6.Witamina B6 (pirydoksyna)
Niedobór witaminy B6 może powodować zaburzenia w obrębie skóry prowadzące do pojawienia się stanów zapalnych, świądu i wysypki. Jej obecność w diecie wspiera syntezę kolagenu i podział nowych komórek skóry.
Trądzik zazwyczaj spowodowany jest nadmiernym wydzielaniem łoju przez gruczoły łojowe skóry. Stosowanie witaminy B6 wpływa również na zmniejszenie łojotoku, a w konsekwencji łagodzi objawy trądziku.
Suplementację witamin z grupy B należy przeprowadzić ostrożnie, stale kontrolując ich stężenie we krwi. W nadmiernej ilości mogą wręcz prowadzić do rozwoju trądziku (tzw. trądzik polekowy).
7.Witamina A
Witamina A to jedna z najbardziej skutecznych substancji w leczeniu trądziku. Jednak efekty terapeutyczne widoczne są tylko w wysokich, wręcz toksycznych dawkach. Dlatego jej stosowanie powinno zostać dokładnie ustalone z lekarzem dermatologiem. Choć witamina A działa złuszczająco na skórę, odpowiada za normalizację wydzielania łoju i pozwala pozbyć się trądziku, nie należy zapominać, że wpływa negatywnie na inne organy, przede wszystkim na wątrobę.
Suplementacja witaminą A powinna być brana pod uwagę dopiero gdy zawiodą inne metody leczenia trądziku.
8.Probiotyki
Coraz częściej zwraca się uwagę na znaczenie naszego mikrobiomu jelitowego w różnych jednostkach chorobowych. Choroby skóry, w tym trądzik, również mogą wynikać z zaburzeń składu flory jelitowej. Nawet ośmielę się napisać, że nie mogą, a wręcz spowodowane są właśnie w jakimś stopniu dysfunkcją mikroflory jelitowej. Według badań zaburzenia w obrębie jelit powodują przedostawanie się prozapalnych cząsteczek do krwi, w konsekwencji zaostrzając stan zapalny w całym organizmie, również w skórze.
Dodatkowo dysfunkcje w obrębie jelit powodują zaburzenia wchłaniania większości składników i witamin. Po co więc przyjmować witaminę B2 lub B6 skoro nie wchłoną się tak jak powinny? Zadbaj o mikroflorę jelitową, a zobaczysz lepsze efekty suplementacji.
Podstawą leczenia trądziku powinna być suplementacja probiotyków i dieta bogata w naturalne pro- i prebiotyki (kiszonki, jogurty naturalne, kefir, cebula, czosnek, banany). Nieodłącznym elementem wsparcia dla jelit powinien być również błonnik, który znajdziemy w pełnoziarnistym pieczywie, makaronach, brązowym ryżu, gruboziarnistych kaszach oraz w owocach i warzywach.
Najczęściej zalecane szczepy probiotyczne w leczeniu trądziku to Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus delbrueckii i Bifidobacterium bifidum.
9.Cynk
U większości pacjentów z trądzikiem zauważa się niedobór cynku. Jego naturalnym źródłem w pożywieniu są pestki dyni i produkty pełnoziarniste. W znacznych niedoborach zaleca się doustną suplementację cynku. Poprawia on ogólny stan skóry i tak jak witamina D hamuje rozrost bakterii odpowiedzialnych za powstawanie trądziku.
Cynk jest niezbędnym elementem biorącym udział w proliferacji keratynocytów. Jest silnym przeciwutleniaczem, przez co chroni skórę przed starzeniem i powstawaniem zmian zapalnych. Dodatkowo przyspiesza gojenie się ran, również tych, które spowodowane są nadmiernym wyciskaniem zmian trądzikowych. Suplementacja cynku wpływa również na zmniejszenie ilości androgenów w organizmie – hormonów odpowiedzialnych za powstawanie trądziku u kobiet.
Niestety przyjmowanie cynku prowadzi do zmniejszenia ilości jonów miedzi w organizmie. Z tego względu długotrwała suplementacja cynku powinna być wspierana również przyjmowaniem preparatu miedzi – najlepiej pod okiem lekarza. Oba te składniki mogą być toksyczne w nadmiernej ilości.
W zupełności wystarczy dawka 15-30 mg cynku na dobę. Przyjmuj go na noc, co najmniej 2 godziny po ostatnim posiłku.
10.Selen
Niedobory selenu stwierdza się u większości Polek i Polaków. Istnieją produkty spożywcze, które naturalnie są bogate w ten pierwiastek, ale ich dostępność na polskim rynku jest znikoma. Z tego względu zaleca się doustną suplementację selenu, zwłaszcza wśród osób, które cierpią na choroby zapalne, w tym trądzik.
Selen działa łagodząco, hamuje wydzielanie sebum, a nawet chroni skórę przed promieniowaniem ultrafioletowym zmniejszając ryzyko rozwoju raka skóry. Przyjmowanie selenu wraz z witaminą E lub produktami bogatymi w ten składnik powoduje opóźnianie procesów starzenia. Źródłem witaminy E w diecie są oleje roślinne, orzechy i nasiona.
Nie łącz ze sobą suplementu cynku i selenu ze względu na ich wzajemne ograniczanie wchłaniania. Zachowaj co najmniej 8-godzinną przerwę między tymi preparatami (możesz przyjmować na przykład selen rano a cynk wieczorem). Zaleca się przyjmowanie selenu pod okiem lekarza ze względu na toksyczność tego składnika i jego odkładanie się w organizmie.
Podsumowanie
Poza składnikami wymienionymi powyżej należy zwrócić również uwagę na odpowiednią ilość produktów w diecie będących źródłem witaminy C, E, żelaza i miedzi. Celowo nie znalazły się te substancje w dzisiejszym zestawieniu, ponieważ ich uzupełnienie z produktów spożywczych jest łatwe, jeśli odpowiednio zbilansujemy naszą dietę [SPRAWDZAM JADŁOSPIS].
Jak widzisz – suplementów zalecanych dla cery trądzikowej jest wiele. Czy to oznacza, że musisz przyjmować wszystkie aby uzyskać efekty? Zdecydowanie nie! Z moimi podopiecznymi ustalamy plan suplementacyjny na podstawie szczegółowego wywiadu. Poruszamy kwestie całego sposobu odżywiania, dolegliwości, czasu trwania choroby i oceniamy w jakich sytuacjach trądzik się zaostrza. Dopiero wtedy możliwe jest ustalenie, które suplementy są niezbędne, aby wspomóc skórę.
Jeżeli chcesz świadomie wprowadzić suplementację dla Twojej skóry, sprawdź kultowego eBooka Trądzik już nie rządzi [KLIKNIJ TUTAJ], w którym opisałam zdecydowanie więcej substancji antytrądzikowych. Dowiesz się z niego który preparat włączyć w danej jednostce chorobowej lub zaburzeniu, a także w jakiej dawce. W eBooku znajdziesz również konkretne przykłady suplementów z najlepszym składem.
Choć droga do odzyskania upragnionego wyglądu skóry wydaje się być długa, nie warto z niej rezygnować. Suplementacja, jak większość sposobów leczenia trądziku, wymaga czasu. Jeżeli się jej podejmujesz, musisz nastawić się na tygodnie, a nawet miesiące regularności w przyjmowaniu wybranych składników.
Pamiętaj, aby przed wprowadzeniem suplementacji omówić to dokładnie ze specjalistą – zarówno niedobór, jak i nadmiar niektórych składników może niekorzystnie wpływać na stan skóry.
Treści zawarte w artykule mają charakter edukacyjny i nie zastępują porady lekarskiej.
Źródła:
http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2017.2-6.pdf
http://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2017/02/Balcerkiewicz-Dieta-jako.pdf
https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/04/ACM-2022-02-KE-Schafer.pdf
http://nedo.gumed.edu.pl/wszpziu/Prace%20licencjackie%20i%20magisterskie/Praca%20licencjacka.pdf
https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/04/ACM-2022-02-Buszka.pdf